مدل‏ سازی و پایش پدیده خشک‌سالی در جنوب غرب ایران با استفاده از شاخص جدید فازی

خشک‌سالی یکی از مخاطرات طبیعی و تأثیرگذار در همة فعالیت‏های موجودات زنده است. هدف از پژوهش حاضر مدل‏سازی و تحلیل خشک‌سالی در جنوب ‏غرب ایران است. برای این کار، نخست از پارامترهای اقلیمی‌ـ بارش، دما، ساعات آفتابی، حداقل رطوبت نسبی، و سرعت باد‌ـ در بازة زمانی 32‌ ساله (۱۹۸۷-۲۰۱۸) در 15 ایستگاه جنوب ‏غرب ایران استفاده شد. برای مدل‏سازی شاخص فازی T.I.B.I، نخست چهار شاخص (SET, SPI, SEB, MCZI) با استفاده از منطق فازی در نرم‏افزار Matlab فازی‏سازی شدند. سپس، شاخص‏ها با هم مقایسه شدند و در نهایت از مدل تصمیم‏گیری چندمتغیرة SAW برای اولویت‌سنجی مناطق درگیر با خشک‌سالی استفاده شد. یافته‏های پژوهش نشان داد بیشترین درصد فراوانی وقوع خشک‌سالی در مقیاس 6 و 12ماهه در ایستگاه اسلام‏آباد غرب و کمترین آن در مقیاس شش‌ماهه در همدان فرودگاه و در مقیاس دوازده‌ماهه در ایستگاه خرم‌آباد رخ داده است. مدل T.I.B.I طبقات خشک‌سالی چهار شاخص یادشده را با سطح اطمینان بالا در خود منعکس کرد. براساس مدل‏سازی انجام‌گرفته، شاخص فازی T.I.B.I نسبت به شاخص فازی SPEI برتری نسبی نشان داد. در نهایت، براساس مدل تصمیم‏گیری چندمتغیرة SAW، ایستگاه اسلام‏آباد غرب با مقدار امتیاز 1 در اولویت بیشتر در معرض درگیری خشک‌سالی قرار گرفت.